چطور از ایجاد سوء تفاهمهای عمدی در روابط جلوگیری کنیم؟
سوء تفاهمها بخشی اجتنابناپذیر از روابط انسانی هستند. اما گاهی اوقات، این سوء تفاهمها ناخواسته نیستند و به طور عمدی ایجاد میشوند. این نوع سوء تفاهمها میتوانند بسیار مخرب بوده و به مرور زمان اعتماد و صمیمیت را در روابط از بین ببرند. در این مقاله، به بررسی 12 نکته برای جلوگیری از ایجاد سوء تفاهمهای عمدی در روابط میپردازیم. شناسایی و مقابله با سوء تفاهمهای عمدی نیازمند آگاهی، دقت و مهارتهای ارتباطی قوی است. با به کارگیری نکات زیر، میتوانید از روابط خود در برابر این تاکتیکهای مخرب محافظت کنید:
- ✅
به لحن و زبان بدن طرف مقابل توجه کنید:
کلام تنها بخشی از ارتباط است. لحن صدا، حالت چهره و زبان بدن میتوانند سرنخهای مهمی در مورد نیات واقعی فرد ارائه دهند. آیا لحن فرد با کلماتش همخوانی دارد؟ آیا نشانههایی از فریب یا دستکاری در رفتار او مشاهده میکنید؟ - ✅
به دنبال الگوها باشید:
آیا این اولین باری است که با این نوع رفتار روبرو میشوید؟ اگر این رفتار به طور مکرر تکرار میشود، احتمالاً با یک الگوی رفتاری عمدی مواجه هستید. - ✅
به حس درونی خود اعتماد کنید:
اگر احساس میکنید چیزی درست نیست، به حس خود اعتماد کنید. اغلب اوقات، ناخودآگاه ما متوجه چیزهایی میشود که ذهن آگاه ما از آن غافل است. - ✅
شفاف و صریح باشید:
در بیان منظور خود شفاف و صریح باشید. از به کار بردن کلمات مبهم یا دوپهلو خودداری کنید. هرچه پیام شما واضحتر باشد، احتمال سوء تفاهم کمتر میشود. - ✅
از فرضیهسازی خودداری کنید:
قبل از اینکه اطلاعات کافی داشته باشید، فرضیهسازی نکنید. فرضیات میتوانند منجر به برداشتهای اشتباه و سوء تفاهمهای بیشتر شوند. - ✅
به تفاوتهای فرهنگی توجه کنید:
توجه کنید که تفاوتهای فرهنگی میتوانند منجر به سوء تفاهم شوند. چیزی که در یک فرهنگ قابل قبول است، ممکن است در فرهنگ دیگری توهینآمیز تلقی شود. - ✅
مرزهای خود را مشخص کنید:
مرزهای خود را مشخص کنید و به دیگران اجازه ندهید از آنها عبور کنند. اگر احساس میکنید که کسی قصد دستکاری شما را دارد، به او اطلاع دهید که این رفتار را نمیپذیرید. - ✅
از قضاوت خودداری کنید:
قبل از اینکه تمام حقایق را بدانید، از قضاوت کردن در مورد دیگران خودداری کنید. ممکن است دلایل موجهی برای رفتار آنها وجود داشته باشد. - ✅
به پیامدهای رفتار خود توجه کنید:
قبل از اینکه چیزی بگویید یا انجام دهید، به پیامدهای آن فکر کنید. آیا این کار میتواند منجر به سوء تفاهم شود؟ آیا این کار به رابطه شما آسیب میزند؟
با تمرکز بر ایجاد ارتباطات باز و با صداقت، احترام متقابل و تعیین مرزهای مشخص، میتوانید از روابط خود در برابر سوء تفاهمهای عمدی محافظت کنید و روابط سالمتر و معنادارتری را تجربه کنید.
1. شفافیت و صداقت در بیان:
اولین قدم برای جلوگیری از سوء تفاهمهای عمدی، شفاف و صادق بودن در بیان است. سعی کنید منظور خود را به وضوح و بدون ابهام بیان کنید. از کلمات و جملاتی استفاده کنید که احتمال تفسیر اشتباه آنها کم باشد. از به کار بردن اصطلاحات مبهم و دوپهلو خودداری کنید. اگر احساس می کنید موضوع حساسی را مطرح می کنید، سعی کنید با لحنی آرام و صمیمانه صحبت کنید تا طرف مقابل احساس امنیت کند و منظور شما را به درستی درک کند. به لحن صدای خود توجه کنید. حتی اگر کلمات شما درست باشند، لحن نامناسب میتواند باعث سوء تفاهم شود. سعی کنید با لحنی مهربان و دلسوزانه صحبت کنید.
2. فعالانه گوش دادن:
گوش دادن فعالانه به این معنی است که نه تنها به کلمات طرف مقابل گوش می دهید، بلکه به احساسات و زبان بدن او نیز توجه می کنید. سعی کنید بفهمید که طرف مقابل واقعاً چه می خواهد بگوید. هنگام گوش دادن، از قطع کردن صحبت طرف مقابل خودداری کنید. اجازه دهید او حرف هایش را تمام کند و سپس سوالات خود را بپرسید. سوالات باز بپرسید تا طرف مقابل بتواند منظور خود را به طور کامل توضیح دهد. مثلا به جای اینکه بپرسید “آیا ناراحت هستی؟”، بپرسید “چه احساسی داری؟”. احساسات طرف مقابل را تأیید کنید. به او نشان دهید که احساساتش را درک می کنید. مثلا میتوانید بگویید “متوجه هستم که چقدر این موضوع برایت مهم است. ”
3. پرسیدن سوالات شفافساز:
سوالات خود را به صورت واضح و مستقیم بپرسید. از به کار بردن سوالات مبهم و پیچیده خودداری کنید. از پرسیدن سوالاتی که جنبه اتهامی دارند خودداری کنید. به جای اینکه بپرسید “چرا این کار را کردی؟”، بپرسید “می توانی توضیح بدهی که چرا این اتفاق افتاد؟”.
4. مدیریت احساسات:
احساسات میتوانند بر نحوه ارتباط برقرار کردن ما با دیگران تأثیر بگذارند. اگر عصبانی، ناراحت یا مضطرب هستید، احتمال اینکه دچار سوء تفاهم شوید بیشتر است. قبل از اینکه به یک موقعیت چالش برانگیز پاسخ دهید، کمی وقت بگذارید تا احساسات خود را کنترل کنید. نفس عمیق بکشید، قدم بزنید یا مدیتیشن کنید. از به کار بردن کلماتی که باعث تحریک احساسات طرف مقابل می شوند خودداری کنید. مثلا از توهین کردن، تهدید کردن یا تحقیر کردن خودداری کنید. اگر احساس می کنید که نمی توانید احساسات خود را کنترل کنید، از یک دوست، خانواده یا مشاور کمک بگیرید.
5. توجه به زبان بدن:
زبان بدن میتواند اطلاعات زیادی در مورد احساسات و منظور طرف مقابل ارائه دهد. به حالت چهره، حرکات دست و پا و لحن صدا توجه کنید. اگر زبان بدن طرف مقابل با کلمات او مطابقت ندارد، ممکن است سوء تفاهمی در حال شکل گیری باشد. در این صورت، از طرف مقابل بخواهید که منظور خود را توضیح دهد. تماس چشمی برقرار کنید، اما نه به گونه ای که طرف مقابل احساس ناراحتی کند. تماس چشمی میتواند نشان دهنده صداقت و توجه شما باشد. سعی کنید زبان بدن طرف مقابل را تقلید کنید. این کار میتواند به ایجاد ارتباط و همدلی کمک کند. 
6. همدلی و درک دیدگاه دیگران:
از قضاوت کردن طرف مقابل خودداری کنید. سعی کنید بدون پیش داوری به حرف های او گوش دهید. اگر با دیدگاه طرف مقابل موافق نیستید، سعی کنید به جای انتقاد، سوال بپرسید. مثلا میتوانید بپرسید “می توانی توضیح بدهی که چرا این دیدگاه را داری؟”. همدلی، کلید ایجاد روابط سالم و جلوگیری از سوء تفاهم ها است.
7. اجتناب از فرضیات بیاساس:
قبل از اینکه بر اساس فرضیات خود عمل کنید، از طرف مقابل بخواهید که منظور خود را توضیح دهد. فرضیات بی اساس میتوانند منجر به سوء تفاهم های جدی شوند. به جای اینکه فرض کنید می دانید طرف مقابل چه فکر می کند یا چه احساسی دارد، از او سوال بپرسید. اگر در مورد موضوعی تردید دارید، از طرف مقابل بخواهید که اطلاعات بیشتری به شما بدهد.
8. زمانبندی مناسب برای گفتگو:
انتخاب زمان مناسب برای گفتگو، اهمیت زیادی در جلوگیری از سوء تفاهم دارد. اگر هر دو طرف خسته، گرسنه یا تحت فشار هستند، احتمال اینکه دچار سوء تفاهم شوند بیشتر است. زمانی را انتخاب کنید که هر دو طرف بتوانند با آرامش و تمرکز به صحبت های یکدیگر گوش دهند. اگر احساس می کنید که زمان مناسبی برای گفتگو نیست، پیشنهاد دهید که گفتگو را به زمان دیگری موکول کنید.
9. بهرهگیری از زبان ساده و قابل فهم:
از به کار بردن اصطلاحات پیچیده و فنی خودداری کنید. از کلماتی استفاده کنید که برای هر دو طرف قابل فهم باشند. جملات خود را کوتاه و مختصر کنید. از به کار بردن جملات طولانی و پیچیده خودداری کنید. اگر لازم است از اصطلاحات تخصصی استفاده کنید، ابتدا آنها را توضیح دهید.
10. داشتن صبر و شکیبایی:
گفتگو با دیگران، مخصوصا در مورد موضوعات حساس، نیازمند صبر و شکیبایی است. انتظار نداشته باشید که همه چیز به سرعت و به آسانی پیش برود. اگر طرف مقابل نیاز به زمان بیشتری برای توضیح منظور خود دارد، به او فرصت دهید. اگر احساس می کنید که گفتگو به بن بست رسیده است، سعی کنید راه حل های دیگری پیدا کنید. مثلا میتوانید از یک مشاور کمک بگیرید.
11. عذرخواهی با صداقت در صورت بروز اشتباه:
اگر اشتباهی مرتکب شده اید که باعث سوء تفاهم شده است، از عذرخواهی کردن نترسید. عذرخواهی با صداقت میتواند به ترمیم رابطه و جلوگیری از تکرار اشتباه کمک کند. هنگام عذرخواهی، مسئولیت اشتباه خود را بپذیرید و از توجیه کردن خودداری کنید. به طرف مقابل نشان دهید که از اشتباه خود پشیمان هستید و قصد دارید آن را جبران کنید. عذرخواهی با صداقت، نشانه بلوغ و احترام است.
12. تمرکز بر حل مسئله، نه سرزنش:
هنگام مواجهه با سوء تفاهم، تمرکز خود را بر حل مسئله بگذارید، نه سرزنش کردن طرف مقابل. سرزنش کردن، تنها باعث تشدید تنش و ایجاد احساسات منفی می شود. به جای اینکه بپرسید “چه کسی مقصر است؟”، بپرسید “چگونه می توانیم این مشکل را حل کنیم؟”. به دنبال راه حل هایی باشید که برای هر دو طرف قابل قبول باشند.
روابط همیشه با یه سری چالش پیش میره. مثلا اون لحظه ای که فکر می کنی طرف مقابل حرفی زده با نیت خاص ولی نمی تونی مطمئن بشی. یه بار تو یه رابطه کاری بودم، همکارم با لبخند می گفت همه چیز رو به راهه اما حرکات دستش واضح می گفت عصبانیه. تونستم باهاش صحبت کنم و فهمیدم واقعا مشکل داشت اما نمی خواست محیط کار رو ملتهب کنه.
مهمه که هم سر حرف طرف مقابل بمونی هم به رفتارش دقت کنی. بعضی وقتها آدم ها نمی تونن حرف بزنن ولی بدنشون فریاد می زنه.
یه چیز دیگه که واسه من جواب داده، اینه که وقتی بحثی پیش میاد مستقیم نمی رم سر اصل مطلب. یه چیزی شبیه به “یه حس عجیبی دارم” می گم که طرفم بتونه خودش رو آماده کنه بدون این که فکر کنه دارم حمله می کنم.
کاربرها هم خیلی وقتها یه چیزی می پرسن اما منظور دیگه ای دارن. یادمه یه مشتری با لحن خشنی گفت “این محصول رو به چه درد می خوره؟” ولی صورتش می گفت “نمیدونم چطور ازش استفاده کنم”. وقتی توضیح دادم چطور کار می کنه، آروم شد.
بعضی وقت ها هم لازمه حرف ها رو تکرار کنی که مطمئن بشی درست شنیدی. چیزای ساده مثل “پس درسته بگم که…”
اینقد این موضوع برام آشنا بود که بعدش رفتم بقیه مطلب هات رو هم خوندم. چیزایی تو نوشته های دیگه پیدا کردم که آدم تو هیچ کتاب روانشناسی ای نمی بینه.